గాంధీ జయంతి, ఏటా అక్టోబర్ 2న జరుపుకుంటారు. ఇది భారతదేశానికి “జాతి పిత” గా ప్రసిద్ధి చెందిన మహాత్మా గాంధీ గారి జన్మదినోత్సవం. భారత స్వాతంత్ర్య సంగ్రామంలో గాంధీ చేసిన పాత్ర, ఆయన స్వాతంత్ర్యం కోసం చేసిన శాంతియుత పోరాటం భారతీయుల గుండెల్లో చిరస్థాయిగా నిలిచిపోయింది. గాంధీ జయంతి మన దేశ చరిత్రలో, సంస్కృతిలో ఎంతో ప్రత్యేకత కలిగిన రోజు.
చారిత్రక పరిణామం:
మహాత్మా గాంధీ 1869, అక్టోబర్ 2న గుజరాత్లోని పోర్బందర్ అనే ఊరిలో జన్మించారు. ఆయన నాయకత్వంలో భారత స్వాతంత్ర్య పోరాటం శాంతియుత మార్గంలో కొనసాగింది. ‘అహింస’ (nonviolence) మరియు ‘సత్యాగ్రహం’ (truth-force) ద్వారా బ్రిటీష్ సామ్రాజ్యాన్ని ఎదిరించడం గాంధీజీ బాట. గాంధీ జయంతి ఒక జాతీయ సెలవు దినంగా ఏర్పడటానికి పలు దశలు కారణమయ్యాయి.
గాంధీ జయంతి జాతీయ సెలవుగా మారడం:
- ప్రారంభ దశలు:
- గాంధీ జయంతి మొదట అనధికారికంగా 1948లో గాంధీ హత్య అనంతరం, ఆయనను స్మరించుకునే కార్యక్రమాలుగా ప్రారంభమైంది. ఆయన అనుచరులు, రాజకీయ నాయకులు ప్రార్థన సమావేశాలు నిర్వహించి, ఆయన ఆలోచనలను పాటించాలని ప్రతిజ్ఞ చేయడం మొదలుపెట్టారు.
2. అధికారిక గుర్తింపు:
- గాంధీ చేసిన కృషికి గుర్తింపుగా కొన్ని రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు అక్టోబర్ 2న స్థానిక సెలవు ప్రకటించాయి. అయితే ఈ దినం ఇంకా అధికారిక జాతీయ సెలవు దినంగా మారలేదు.
3. జాతీయ సెలవుగా ప్రకటన:
- 1989లో భారత ప్రభుత్వం అక్టోబర్ 2న గాంధీ జయంతిని జాతీయ సెలవు దినంగా ప్రకటించింది. ఈ నిర్ణయం, భారత స్వాతంత్ర్య పోరాటం పట్ల గాంధీ చూపిన శాంతియుత దృక్పథం, సత్యం మరియు సమాజసేవ పట్ల భారతదేశం ఉన్న అంకితభావాన్ని చాటుతోంది.
4. జయంతి వేడుకలు:
- గాంధీ జయంతి రోజున దేశవ్యాప్తంగా ప్రార్థన సమావేశాలు, క్విజ్, వ్యాసరచన పోటీలు, పరిశుభ్రత కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తారు. పాఠశాలలు, ప్రభుత్వ కార్యాలయాలు ఈ రోజు గాంధీ ఆలోచనలపై ప్రేరణ పొందే కార్యక్రమాలను నిర్వహిస్తాయి.
గాంధీ వారసత్వం మరియు అంతర్జాతీయ ప్రభావం:
మహాత్మా గాంధీ యొక్క అహింస, సత్యం, సామాజిక న్యాయం పట్ల అంకితభావం ప్రపంచవ్యాప్తంగా విస్తరించింది. అమెరికాలో మార్టిన్ లూథర్ కింగ్ మరియు దక్షిణాఫ్రికాలో నెల్సన్ మండేలా లాంటి ప్రముఖ నాయకులు గాంధీజీ మార్గం అనుసరించారు.
ముగింపు:
గాంధీ జయంతి జాతీయ సెలవు దినంగా మారడం, భారతదేశ ప్రజలు మహాత్మా గాంధీ పట్ల ఉన్న గౌరవాన్ని ప్రతిబింబిస్తుంది. ఈ సెలవుదినం ప్రతి భారతీయుడికి గాంధీ ప్రవచించిన సత్యం, అహింస మరియు సామాజిక సమానత్వం పట్ల ఉన్న బాధ్యతను గుర్తుచేస్తుంది.